Mahakama ya Katiba ya Korea Kusini imeidhinisha kwa kauli moja mashtaka dhidi ya Rais Yoon Suk Yeol, hatua inayosababisha kuondolewa kwake mara moja madarakani. Uamuzi huu unakuja baada ya Yoon kutangaza sheria ya kijeshi mnamo Desemba 3, 2024, kitendo kilichoonekana kama ukiukwaji mkubwa wa katiba na kanuni za kidemokrasia.
Katika uamuzi wake, Mahakama ilisema kuwa hatua ya Yoon iliharibu haki za msingi za kisiasa za raia na kukiuka kanuni za utawala wa sheria. Jaji Moon Hyung-bae, ambaye ni kaimu rais wa mahakama hiyo, alieleza kuwa hakukuwa na hali ya dharura ya kitaifa iliyohalalisha kutumiwa kwa jeshi.
Tangazo la sheria ya kijeshi lilichukuliwa kama jaribio la kudhibiti upinzani bungeni, hali iliyozua mgogoro mkubwa wa kisiasa na kijamii nchini humo. Kwa mujibu wa katiba, uchaguzi mpya wa rais unapaswa kufanyika ndani ya siku 60 ili kujaza nafasi hiyo. Katika kipindi hiki, Waziri Mkuu Han Duck-soo atahudumu kama kaimu rais.
Kiongozi wa Chama cha Kidemokrasia, Lee Jae-myung, ambaye alikuwa mpinzani mkuu wa Yoon katika uchaguzi wa 2022, anaonekana kuwa mgombea mwenye nafasi kubwa ya kushinda urais, ingawa anakabiliwa na changamoto zake za kisheria.
Uamuzi wa mahakama umepokelewa kwa hisia tofauti. Wakosoaji wa Yoon wameonyesha furaha, huku wafuasi wake wakionyesha huzuni na wasiwasi. Mashirika ya haki za binadamu, kama vile Human Rights Watch, yamepongeza hatua hiyo kama ushindi kwa demokrasia na haki za binadamu.
Aidha, Yoon anakabiliwa na mashtaka ya jinai kwa uchochezi wa uasi, ambayo yanaweza kupelekea kifungo cha maisha au hata adhabu ya kifo. Kupitia mawakili wake, Yoon ameomba radhi kwa umma kufuatia uamuzi wa mahakama.